İlin dəyişməsini bayram etmək adəti ilk dəfə qədim Mesopotamiyada yaranıb.
Eramızdan əvvəl IV minilliyin sonunda Şumer, Babilistan,
Assuriya kimi bu günümüzə qədər gəlib çatan mədəni irsiylə
hələ də bizi heyrətləndirən mədəniyyət mərkəzləri burada təşəkkül tapıb.
Tarixçi alimlərin fikrincə, məhz həmin dövrdə burada Yeni ilin gəlişi
ilk dəfə bayram edilib. Martın axırında Dəclə və Fərat çaylarında
suyun səviyyəsi artanda əkin-biçin işləri başlayarmış.
İnsanlar yeni ilin gəlişini də elə o zaman qeyd etmişlər.
12 gün ərzində təntənəli mərasimlər davam edərmiş.
Xeyir tanrısı Mərdükün şər qüvvələr və ölüm üzərində hakimiyyəti başlayarmış.
Bütün məhkəmə işləri, cəzalar təxirə salınarmış.
Həmin dövrə aid gil kitabələrdən biri üzərində yazılmış mətnə görə,
bu bayramda “qul ağaya çevrilərmiş”. Yeri gəlmişkən,
“Karnaval” sözü babil dilindən tərcümədə “gəmi-dəniz” deməkdir.
Bu da Mərdükün Dəclədə üzməsilə bağlı ayinlərdən gələn ifadədir.
Bayram günlərindən birində Mərdükün dəhşət ilahəsi, ilanbaşlı Tiamatla
döyüşü səhnəsi canlandırılarmış. Nəticədə, əlbəttə ki,
Mərdükün qalib gələrmiş. Babilistan əsirliyində olan yəhudilər
Yeni il bayramı ənənəsini babillərdən öyrənərək sonradan
onu yunanlara ötürüblər. Yunanlar vasitəsilə isə
bu ənənə Qərbi Avropaya yayılıb.
Onlar bilirmişlər ki, ilin bir günü var ki, həmin gün ən qısa gündüz
ən uzun gecəylə növbələşir. Və bu gündən sonra həyatverici Günəş
səmada get-gedə daha çox bərq vurur, təbiət oyanmağa başlayır və
həyat cansıxıcı qış – yəni ölüm üzərində qələbə çalır.
Qədim hindlilər və farslar müasir təqvimlə dekabrın 22-nə
təsadüf edən həmin günü “Günəş qapısı” adlandırarmışlar.
Sonralar həmin gün Günəş Tanrısı Mitranın doğum günü kimi
qeyd edilməyə başlayır. Möhtəşəm İran dövlətini diz çökdürən
romalılar Mitranı da özününküləşdirirlər. Qədim Romada təqvim
aylarındakı günlərin sayı müxtəlif idi. Hətta rüşvət verib onları
dəyişdirmək də olardı. Lakin bir gün dəyişməz idi.
Yeni il həmişə yanvarın 1-i gəlirdi və Mitranın doğum
günü - İşığın Qaranlıq üzərində qələbəsi günü də bununla üst-üstə düşürdü.
Əsrlər keçdi. Roma dövləti rəsmi olaraq xristian dövləti kimi tanındı.
Və məlum oldu ki, İsa Peyğəmbərin doğum günü də elə
dekabrın son günlərinə təsadüf edir. Beləcə bu bayram
həm yeni ilin gəlişini, həm həyatın ölüm üzərində qələbəsini,
həm də Milad gününü özündə birləşdirmiş oldu.
Yaponiyada bayram günü budda məbədlərindəki bürünc zənglər 108 dəfə çalınır. Bu rəqəm təsadüfi seçilməyib. Yaponlar hesab edirlər ki, hər bir zərbə insan həyatını məhv etməyə qadir olan 108 ziyanlı ehtirasdan birini qovur. Bununla da gündoğar ölkənin sakinləri Yeni ili təmiz ruhla qarşılayırlar.
Çində də bayram günü böyük səs-küy və atəşfəşanlıqla keçir. Bununla çinlilər Yeni ilin gəlişinə mane olan şər qüvvələri qovduqlarını düşünürlər.
Ən qəribə bayram hədiyyələrini isə eskimoslar bir-birinə bağışlayırlar. Bu, morjların və ağ ayıların buzdan yonulmuş fiqurlarıdır. Qrenlandiyadakı hava şəraiti bu hədiyyələri uzun müddət saxlamağa imkan verir.
Biz Sizə qeydiyyatdan keçməyi və ya öz adınz ilə sayta daxil olmağı məsləhət görürük.
- Müxtəlif xalqların müxtəlif Yeni il ənənələri
- Bu gün Gülüş Günüdür
- Azərbaycanda Novruz bayramı qeyd olunur
- Azərbaycanda gələn ilin bayram günləri məlum oldu
- Ölkə adlarının mənası
Forumda son mövzu | Baxış | Cavab | Müəllif | Sonuncu |
İzləyicilər | (0): |
Ziyarətçilər | (41): |
Botlar | (1): |
Hal-hazırda saytda: 42 |
-
Yazan: ZaineaBus
-
Yazan: ZaineaBus
-
Yazan: MilesSible
-
Yazan: WilliamVodia
-
Yazan: ZaineaBus
-
Yazan: ZaineaBus
-
Yazan: Raymondabali
-
Yazan: ZaineaBus
-
Yazan: ZaineaBus
-
Yazan: ZaineaBus
|