Məktəbin son dönəmində gəncləri düşündürən ən ciddi məsələ hansı peşəni seçəcəkləridir. Bəzən bu məsələdə qərarsız qalanlarda olur. Ailəm.az gənclərin peşə seçimində qərarsız qaldığı məsələləri təqdim edir.

 1. Doğurdanmı bacarıqlıyam?
Məktəbin basketbol komandasının ən yaxşı oyuncusu ola bilərsiniz, bəstələdiyiniz musiqilərinizin hər biri sinif yoldaşlarınız tərəfindən bəyənilə bilər, amma doğurdan da bacarıqlı olub-olmadığınıza qərar vermək çox çətindir. Nə qədər bacarıqlı olduğunuzu özünüz cavablandıra bilməzsiniz, ancaq hansı peşəni seçmək istədiyinizə də sizdən başqa heç kim qərar verə bilməz. Bunun üçün həm dərslərə vaxt ayırmaq, həm də bacarıqlarınız üzərində çalımalısınız. Gitara çalmağı sevən biri başqa peşə sahibi olsa da eyni zamanda gitara da çala bilər.

2. Ailə şirkətində işləmək istəmirlər
Ailə şirkətində işləmək hər kəsə uyğun deyil. Ailənin hər bir üzvünün arzuları ailə şirkətində işləməklə bağlı olmaya bilər. Bunun əsas səbəblərindən biri gəncin ailə şərtlərinə uyğunlaşmamasıdır. Uşaq ata anasını sevə bilər, ancaq onlarla çalışmaq həm iş həyatına, həm də şəxsi həyata müdaxilə kimi qəbul edilə bilər. Gənclər ailə şirkətində istədikləri kimi davrana bilməyəcəklərini bildikləri üçün burda işləmək istəmirlər. Gəncləri istəmədiyi işə cəlb etmək onları xoşbəxt etməyə bilər.

 3. Pul, yoxsa ideallar?
 Çox pul qazandıran peşələr əvəzinə idealların, arzuların ardından getmək cəsarət istəyir. Gənclər adətən çox pul qazandıran işə yönəlirlər. “Problemsiz, rahat bir həyat pul üzərində qurulub” düşüncəsi hamıya yaxındır. Ancaq xəyallarına uyğun bir peşə seçən gənclər istədikləri qədər pul qazanmasalar da bu işin ardınca getmək üçün göstərdikləri cəsarətə görə xoşbəxt olurlar.

 4. Masa başı işlər cansıxıcı ola bilər
Gənclər masa başında görülən işləri cansıxıcı hesab edir. Onların fikrincə, daha yaradıcı işlər daha həyəcanlıdır. Fotoqraflıq, dizaynerlik, yazarlıq kimi peşələri seçərkən, sadəcə əldə edilə biləcək imkanlar deyil, həm də öz bacarıqlarınızla ayaqlaşa bilib-bilməyəcəyini düşünün. Bunun üçün bir işi niyə seçmək istədiyinizi dəqiqləşdirin. Əgər sadəcə bu peşədə məşhur olan bir insandan həvəslənirsizsə, uğur qazanmayacaqsız. Peşə seçərkən ancaq bacarıqlarınızı nəzərə almalısız.

 5. “Varlı dayı” nümunəsi
Peşə seçimi zamanı varı dayılar, əmilər də bu məsələyə qarışır. Ailənin ən çox qazananı kimdirsə, onun peşəsi gənclərə nümunə kimi göstərilir. Əgər gənc bununla hərəkət etsə, bu, ilk öncə işə yaraya bilər. Əgər gəncin baxışları fərqlidirsə, problem yarana bilər.

Buna görə gəncləri seçimlərində sərbəst buraxmaq və verdikləri qərarları dəstəkləmək daha doğru olar. “Biz ona demişdik, öz dediyindən əl çəkmədi...” deməklə sağlam qərar vermək mümkünsüzdür.