İslama və digər dinlərə görə dünyanın (o cümlədən də aləmin) başlanğıcı Allahdan olduğu kimi, onun sonu da Allah tərəfindən olacaq. Bu sonluğun adı dini terminologiyada Qiyamət günüdür. Qurani-kərimdə Qiyamət günü belə təsvir edilir:

"Bir-birindən nə haqqında soruşurlar? Böyük bir xəbər (qiyamət günü) haqqında! Elə bir xəbər ki, onun barəsində ixtilafdadırlar. Xeyr, onlar (qiyamətin haqq olduğunu) mütləq biləcəklər!” (Nəbə, 1-4)

"Qiyamət qopacağı vaxt. Onun baş verməsini heç kəs dana bilməz!... Yer hərəkətə gəlib şiddətlə titrədiyi, dağlar parça-parça olub ovxalandığı və toz kimi səpələndiyi zaman…” (Vaqiə, 1-6)

"Yer və dağlar qaldırılıb bircə dəfə bir-birinə çırpılacağı (əzilib toza dönəcəyi) zaman - Məhz o gün (vaqe olacağına heç bir şübhə olmayan) qiyamət qopacaqdır! Və (göy) süst düşüb parçalanacaqdır!”(əl-Haqqə, 14-16)

"Günəş sarınıb büküləcəyi (sönəcəyi) zaman; Ulduzlar səpələnəcəyi zaman; Dağlar yerindən qopardılacağı (toz kimi havada uçacağı) zaman …Dənizlər od tutub yanacağı (və ya dolub daşacağı) zaman” (Təkvir, 1-7)

"Göy parçalanacağı zaman; Ulduzlar dağılıb səpələnəcəyi zaman; Dənizlər (qaynayıb bir-birinə) qarışacağı zaman; Qəbirlər çevriləcəyi (qəbirlərin altı üstünə çevrilib ölülər oradan çıxacağı) zaman”(İnfitar, 1-4)

"Yer özünə məxsus bir şiddətlə lərzəyə gəlib titrəyəcəyi zaman; Yer öz yükünü çıxardıb atacağı zaman; nsan (təəccüblə): "Buna (bu yerə) nə olub?" - deyəcəyi zaman - Məhz o gün (yer) öz hekayətini söyləyəcəkdir - Çünki (bunu) ona sənin Rəbbin vəhy etmişdir (buyurmuşdur)!" (Zilzal, 1-5)

"Ürəkləri dəhşətə salan qiyamət! Nədir qiyamət?! Sən nə bilirsən (haradan bilirsən) ki, nədir qiyamət?! O gün insanlar kəpənək kimi ətrafa səpələnəcək (çəyirtkə kimi bir-birinə qatışacaq); Dağlar isə didilmiş yun kimi olacaqdır!” (Qariə, 1-5)

"Lakin insan (bundan sonra da) önündəkini (qiyaməti) danmaq (pis işlər görmək) istəyər. Və (istehza ilə): "Qiyamət günü nə vaxt olacaqdır?" - deyə soruşar. Göz (heyrətdən) bərələcəyi; Ay tutulacağı; Günəşlə ay birləşəcəyi zaman - Məhz o gün insan: "Qaçıb can qurtarmağa yer haradadır?" - deyəcəkdir. Xeyr, (o gün) heç bir sığınacaq olmayacaqdır! O gün (ey insan!) duracaq (pənah aparılacaq) yer ancaq Rəbbinin hüzurudur! O gün insana öncə etdiyi və sonraya qoyduğu nə varsa (sağlığında dünyada gördüyü işlər və öləndən sonra qoyub getdiyi yaxşı, pis nə varsa, hamısı) xəbər veriləcəkdir!” (Qiyamət, 5-13)

Müxtəlif surələrdən seçdiyimiz bu ayələr Qiyamət günü ilə bağlı Quranda gəlmiş ayələrin təkcə bir qismidir və bizə Qiyamət haqqında ümumi təcəvvür yaratmağa kömək edir. Deməli, dinin və elmin xəbər verdiyi o an olacaq. Amma nə zaman? Bu haqda Quranda bir xəbər varmı?

"Səndən o saatın nə vaxt gələcəyi (qiyamətin nə vaxt qopacağı) barəsində soruşarlar. Sən onu (onun vaxtını) nə bilirsən?! Onu sonuna qədər (bütün təfərrüatı ilə) bilmək ancaq sənin Rəbbinə məxsusdur. Sən ancaq ondan (qiyamətdən) xəbərdar edib çəkindirənsən!” (Naziat, 42-45)

"Onlar: "Əgər doğru söyləyirsinizsə, (bir xəbər verin görək) bu vəd (qiyamət günü) nə vaxt yerinə yetəcək?" - deyərlər. Onlar bir-biri ilə çənə-boğaz olarkən özlərini saracaq yalnız bir dəhşətli (tükürpədici) səsə bənddirlər. Artıq nə bir vəsiyyət etməyə iqtidarları olar, nə də ailələrinin yanına qayıda bilərlər! Sur çalınan kimi qəbirlərindən qalxıb sürətlə Rəbbinin hüzuruna axışacaqlar. Onlar deyəcəklər: "Vay halımıza! Bizi yatdığımız yerdən (qəbir evindən) kim qaldırdı? Bu, Rəhmanın məxluqata buyurduğu vəddir (qiyamət günüdür). Peyğəmbərlər doğru deyirlərmiş! (Yasin, 48-52)

Qurani-kərim xəbər verir ki, Qiyamətin başvermə anını yalnız Allah bilir. Deməli, onunla bağlı dəqiq proqnoz vermək mümkün deyil. Sadəcə nələrisə ehtimal etmək olar.

Yaxın vaxtlarda ola bilərmi?

Daha bir sual: Qiyamət gününün yaxın illərdə, məsələn bu il və ya 28 ilə baş verməsi mümkündürmü? Xeyr. İslama (və digər dinlərə) inanan hər kəs bilir ki, yer üzündə Quranın xəbər verdiyi ideal dövlət (bizə görə həzrət Mehdi hökuməti, digər dinlərə görə o dinlərin rəhbərləri) təşkil olunmamış və bu vahid hökumət əsrlərcə yaşamamış Qiyamət günü baş verməyəcək. Hətta hədislərimizdə belə gəlib ki, yer üzünün həyatı həmin vaxtdan sonra başlayacaq və insanlar həyatın ləzzətini dadacaqlar. Doğrudan da, yer üzün indiyə kimi qan və göz yaşından başqa bir şey görməyib.

O gəlməsə...

İslam Peyğəmbəri (s) dünyanın sonu gəlməmiş həzrət Mehdinin gəlişi (zühuru) ilə bağlı belə buyurur: "Dünyanın sonuna bircə gün qalmış olsa da, Allah o günü o qədər uzadar ki, adı mənim adım və özü nəslimdən olan bir şəxs zühur edib yer üzünü zülm ilə dolduğu kimi haqq-ədalətlə doldursun”.

Yəni, İmam Mehdi (ə.f.) zühur etməmiş və yer üzündə ədalətli dövlət təşkil olunmamış Qiyamət günü baş verməyəcək.

Sonda: Ölüm insan üçün kiçik Qiyamətdir. Öldünsə, sənin Qiyamətin deməkdir. Ölüm qiyamətindən qorxmaq əvəzinə ona hazır olmaq, yəni həqiqi müsəlman olmaq lazımdır. Belə oldunuzsa, gələcəyə ümidvar olun və heç zaman ümidinizi itirməyin.